Saç dökülmesinin önüne nasıl geçilir?

Mevsimsel saç dökülmesinin önüne sağlıklı beslenerek geçebilirsiniz…

Güzellik değişken bir değerdir. Güzellik tanımlandığı zamana, topluma, yaşa, mesleğe, içinde bulunduğu sosyal ve psikolojik duruma göre değişenlik gösterir. Bununla birlikte değişik kültürlerde sanat ve modanın çok geniş ölçüde farklılıklar gösterdiği araştırmalar, insanların güzelliği algılamalarında çeşitli ortak noktalar bulunduğunu ortaya çıkarmıştır. Güzellik kavramını oluşturan saçlar şiirlere, şarkılara ve edebiyata konu olmakla birlikte saçlar vücudumuz için veri çıktısıdır diyebiliriz. Saçlar cansız olmakla birlikte, günde ortalama 0,35 mm uzayarak sürekli olarak üretilip (uzayıp) dökülmektedirler.

Vücudumuzda kemik iliğinden sonra en hızlı gelişen doku kıllardır. Dolayısıyla saçları üreten kıl folikülleri bu yoğun biyosentez aktivitesi için kaloriye, proteinlere, eser element ve vitaminlere ihtiyaç göstermektedir.

Dönemsel (mevsimsel ve gebelik dönemi de dahil olmakla birlikte ihtiyacımız olan enerjinin karşılanmaması ve besin öğelerinin yeterli ve dengeli alınamaması sonucu meydana gelen vitamin ve mineral eksiklikleri birçoğumuzun saçlarının dökülmesine, varsa saç hastalığının tetiklenmesine neden olabilir. Dolayısıyla saç gelişiminin hem kalitesi hem miktarı bireyin beslenmesiyle doğrudan ilişkilidir.

Genetik faktörler saç sağlığında çok önemli

Saç yoğunluğu ve ve saç cinsimiz büyük ölçüde genetik faktörlere bağlı olmak üzere sağlıklı beslenme olağan yoğunluğun artırılması, korunması için en önemli destektir. Peki saç sağlımızı hangi besinler destekler ve mevsimsel saç dökülmelerin önüne hangi besinler geçer dersiniz?

İşte ip uçları… 

En başta aminoasit yapılı proteinler gelir ;

Aminoasitler

Keratin

Kılın kimyasal yapısının yüzde 80’nini keratin adlı protein oluşturur. Dolayısıyla, proteinlerin eksik alımında, kan albumini düşmeden saçlar etkilenir. Saçlar matlaşır, kolayca ele gelir. Telogen efluviyum görülür. (Saçlar yumuşak hissedilir, ama elastikiyeti kaybolur.  Saç rengi açılabilir Hipokromotrişya (saç yaşlanma – katabolizma denir). Kılın yüzde 80’nini oluşturan keratinin karakteristik özelliği içerdiği yüksek orandaki sülfürdür. Et, yumurta, peynir gibi protein açısından zengin besinlerin yanı sıra iyi kükürt kaynağı soğan, lahana, kuşkonmaz ve Brüksel lahanası gibi bazı sebzelerde de bulunur.

Vitaminler

Pantotenik Asit (B5 vitamini), Biotin (B7 vitamini) ve Niasin (B3 vitamini) kıl gelişimindeki önemli etkileri bilinmektedir.

Selenyum

Selenyum antioksidan olarak E vitamini ile birlikte hücrelerinizi oksidasyona karşı koruyarak, kanser, kalp hastalıkları ve diğer sağlık sorunlarının önlenmesinde yardımcıdır. Hücre çoğalmasına yardım eder. Göz, kalp, karaciğer, saç ve tırnak sağlığımız için önemli bir elementtir. Brezilya cevizi başta olmak üzere, balık, pirinç, mantar, kaju fıstığında yüksek oranda bulunur.

Pantotenik asit

Protein yapılı besinlerde bulunmakta birlikte, pantotenik asit bakımından en zengin besin yulaftır. Bu yüzden yulaf sütü ve buğday kepeği en iyi alternatiftir diyebiliriz. Saç dokusunda azalan pantotenik asit (B5vitamini) saçın renginin kaybolması ve kırlaşmasına neden olur.

Biotin

Biotin doku oluşumunu ve yenilenmesini destekler. Saç, cilt ve tırnak oluşumu için temel protein olan keratin üretiminde görev alır. Bu sebeple biotin cilt, saç ve tırnak sağlığı için önemli bir vitamindir.  Biotin eksikliği saçların güçsüzleşip dökülmesine neden olduğu gibi  cildin su dengesinin düzenlenmesinde de rol oynar. Biotin yönünden zengin besinler; süt, karaciğer, ceviz, tahıllar, soya fasulyesi ve yumurtadır. Yapılan deneylerde de biotin eksikliğinin kılların dökülmesine neden olduğunu göstermiştir.

Niasin

Niasin yönünden en zengin besinler; bira mayası, kuru ekmek mayası, yaş ekmek mayası, karaciğerdir.

Esansiyel Yağ Asitleri

Yağlı deniz ürünleri (karides, deniz tarağı v.b VE somon, uskumru, ringa, kefal gibi yağlı balıklar ayrıca ceviz, badem, fındık, fıstık gibi yağlı tohumlar saç sağlığımız için elzem esansiyel yağ asitleridir diyebiliriz. Yukarıda saydığım besinleri kronobiyolojik olarak tüketmek saç sağlığımızı korumamıza müthiş yardımcı olacakken stres, üzüntü gibi faktörlerden uzak durmakta büyük ölçüde saç sağlımızı korumamıza yardımcı olacaktır.

Özellikle bahsetmekte fayda görüyorum ki; saçlarımızın oluşumu, gelişimi ve devamlılığında beslenmenin öneminden bahsedilirken çok fazla bilgi kirliliği ve yanlış inanışlarla karşılaşmak mümkün. Ancak bilinmelidir ki destek ürünleri gereksiz ve bilinçsiz tüketmek bizlere yarar sağlamaktan çok zarar verip toksik olabilirler. Bu nedenle saç gelişiminde rol oynayan yada eksikliklerinde saç dökülmesine neden olan besinlerin desteklenmesi (beslenme ayağında) Diyetisyen, muayene üzerinden eksiklerin belirlenmesi ve hızlı müdahale (ayağında Doktor) ilaçla tedavi (reçete) yazılır. Temin ve takviye edilmesi ile de yoğun saç dökülmesi yaşayan bireylerin multi disipliner olarak başarıyla tedavi edilmesi sağlayacaktır.

Beslenme Uzmanı Esra Şahin