Telefon
WhatsApp
İnstagram
rajibraj 23 Şubat 2024, 23:58

Geleceğin sırları aralanıyor mu?

  • 14Görüntüleme

Yaklaşık yarım asır önce bilim insanları parmak izinden farklı bir tanıma sistemi keşfetti. İris… Gözde bulunan bir kas olan ve göze gelen ışık miktarını ayarlayan renkli halka iristir. Peki daha önce iristen kimlik doğrulaması yapıldığını biliyor muydunuz?

Her bireye özgü iris desenleri

Göz doktorları 1980’lerde iris desenlerinin her bireye özgü olduğunu keşfetti ve bu keşif kimlik doğrulaması için iris tanıma teknolojisinin geliştirilmesini sağladı.

Sanırım filmlerde gördüğümüz sadece o kişinin göz tanıması ile açılan kasalar, kapılar şimdi düşündüğünüzde o kadar da yabancı gelmiyor.

İris tanıma için geniş bir patent 2005 yılında alındı ve bu da daha büyük bir pazarın önünü açtı. Günümüzde iris tanıma teknolojisi, bir bireyin benzersizliğini olağanüstü bir doğrulukla doğrulayabilen bir biyometrik tanımlama biçimi olarak kullanılmaktadır.

İris Nedir?

İris, korneanın arkasında yer alan ve gözün renkli olan kısmıdır. Herhangi bir bireyin iris modeli tamamen kendine hastır. Hayatı boyunca da hiçbir şekilde değişmez. İris, insan gözünün gözbebeği çevresindeki ışık miktarının seviyesini düzene sokan renkli halka olarak herkesçe bilinir. Ancak daha önce kimlik tanımlamasında kullanıldığını pek çoğumuz yeni öğrenmiş olabilir.

Parmak izi gibi benzersiz

Parmak izi gibi, iris benzersiz bir insan fizyolojik özelliğidir, yani gezegende iki özdeş iris desenine sahip insan bulmak imkansız… Bir insanın iris paterni uterodayken morfogenez adı verilen bir süreçle rastgele gelişir ve yaklaşık bir yaşında tamamlanır.

Iris tarama biometri kimliğinizi doğrulamak için gözünüzün renkli çemberindeki benzersiz desenleri ölçer. Temassız, hızlı ve doğruluğu ile tanınan biyometrik iris tanıma, göz deseninin bir fotoğrafını çeken, fotoğrafı ikili bir şablona dönüştüren ve daha sonra verileri gelecekteki eşleşme için bir sunucuya kaydeden biyometrik bir yöntemdir. İris kameraları, gözlerinde belirli bir mesafeden gözle görülür şekilde rastlanan rastgele, benzersiz desenleri analiz ederek bireyin benzersiz kimliğini tanımak için kullanılmaktadır.

İris tanıma biometrisi, şu anda piyasada bulunanlar arasında en doğru biyometrik yöntem olarak kabul edilmektedir. Çoğu insan iris tanıma teknolojisinin diğer biyometrik alternatiflere göre güvenilirliğine ve doğruluğuna daha çok güveniyor. Göz iris tanıma sistemi; parmak izi sistemindeki gibidir. Gözde yer alan iris tabakası, her insan açısından biricik bir formdadır. Yani biriyle aynı iris tabakasına sahip olamazsınız.

Bir sistemden ötesi̇…

İris tabakasındaki bahsi geçen bu özel yapı, tamamen yüksek çözünürlüğe sahip olan sensörler içeren bir göz tanıma cihazının yardımı sayesinde haritalandırılıyor. Normal bir insan gözüyle farkında olunamayacak bu özel yapıya benzer bir başka yapı, farklı bir insanın gözünde bulunmamaktadır.

Cihaza bir defa tanımlanmış olan kişisel bilgiler, göz tarama işleminden sonra meydana getirilen biometrik harita, cihazda yer alan algoritmayla saklanabiliyor ve daha sonra her okutulma uygulamasında cihazda yer alan kayıtlar çıkarılıyor ve tanımlama kısmı başlıyor.

Neredeyse her yerde kullanıma sahip

Göz iris tanıma sistemleri birçok alanda aktif olarak kullanılıyor. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz: Banka kasaları,  Turnike sistemi geçişleri, Güvenli geçiş sistemleri, kripto merkezleri Özel oda ya da binaların girişlerinde, Kapı geçişleri, Cezaevi mahkum sayımları, Değerli taşların saklandığı yerlerde, Askeri alanlarda kullanılan iris tanıma sistemi günlük hayatta hemen her alanda karşımıza çıkabilir.

İris Tanıma Sistemlerinin Çalışma Seviyesi İris, gözbebeğini açan ve kapatan renkli bir kas halkasıdır. Onu bu yönüyle bir kamera deklanşörüne benzetebiliriz. İrislerin renkli deseni daha annenin rahminde iken belli olur. Fakat hemen hemen bir yaşına gelene değin net bir biçimde oluşum göstermemektedir.

Bir bireyin iki gözünün desenleri birbirinden farklıdır. İkizlerin bile iris desenleri birbirinden farklı olur. İris tanıma sistemini aşabilmek için insan gözünün benzersiz deseninin tanınması şarttır. Bunun sonucunda pozitif olarak tanımlanmış olursunuz. İris taramasında iki farklı evre olduğunu da kanıtlar. Kayıt ve tanıma.

Tanıma aslında doğrulama olarak da bilinir. Sistemin çalışması için sistemin bilmesi lazım olan bütün insanlar gözlerini taratmalıdır. Bu 1 kezlik işlemin adı da kayıt işlemi olur. Her birey bir kameranın önüne geçer ve gözleri kızılötesi ışınların yanı sıra sıradan ışıkla da dijital formda fotoğraflanır. İris tanıma konusunda kızılötesi ışınlar, sıradan bir ışıkta direkt olarak görülemeyen koyu renkli gözlerin bilinmeyen fonksiyonlarını gösterir.

Bu 2 adet dijital görsel bir bilgisayar sayesinde analiz edilerek gereksiz detayların kaldırılması sağlanır. Bu gereksiz detaylardan biri kirpiklerdir. Bunun sonucunda iki yüz kırk adet benzersiz özellik tanımlanmış olur. Her gözde kendine has bir formda yer alan bu fonksiyonlar, bir bilgisayarda adınızın içerisinde saklanmakta olan IrisCode adlı 512 basamaklı basit sayıya döner.

Kayıt işlemi otomatik olarak gerçekleşir. Bu işlem, birkaç dakikadan daha uzun sürmez. Sonra da doğrulama işlemi detaylıca halledilir. İris tanıma biyometrisinin tanımlama ve kimlik doğrulama için kullanıldığında birçok benzersiz avantajı vardır.

Bunlar: -Tarama sırasında fiziksel temas yok (daha hijyenik). -Doğru eşleme performansı. -Uzaktan yakalanabilir (gelişmiş yazılım ve optik ile). -İris kornea tarafından korunur, bu nedenle insanlar yaşlandıkça değişmez. -Kimlik sahtekarlığını ortadan kaldırır. İris tanıma dezavantajları şunları içerir: -Normal bir kamera kullanılamaz; IR ışık kaynağı ve sensör gerektirir. Arama için gereken en yüksek doğruluk için görünür ışık en aza indirilmelidir. -Genellikle kameraya yakınlık gerektirir, bu da bazıları için rahatsızlığa neden olabilir.

Biyometri̇k sistemin eserleri

Biyometrik sistem, çeşitli biyometrik özellikleri kullanarak insanların kimliğini doğrulamak için çeşitli sektörlerde yaygın olarak kullanılan, modele dayalı önemli bir tanımlama sistemidir. Yalnızca tek bir biyometrik özelliği olan herhangi bir biyometrik kimlik doğrulama sisteminin kullanılması, istenen sonuçları maksimum hassasiyet ve üretkenlikle sağlamak için yeterince doğru olmayabilir.

Parmak izi, avuç içi damarları tanıma, avuç içi, el geometrisi, iris tanıma, kullanıcının kimliğini doğrulamak için kullanılan DNA gibi çeşitli biyometrik özelliklerdir. Biyometrik özelliklerden parmak eklemi izi (FKP) ve İris ince, zengin bir dokuya sahiptir. Ayrıca FKP ve iris’te ara kişi tarafından nadiren kırılabilen kararlı özellikler vardır. Bu yüzden, önerilen sistem, çeşitli uygulamalarda kimlik doğrulamayı analiz ederken biyometrik özellik olarak FKP ve İris’i kullanır.

Parmak Eklem baskısında ve İris’te bulunan doku deseni farklıdır, her iki desen birleştirildiğinde son derece benzersiz hale gelir19. Yüzyılda kriminoloji araştırmacıları tarafından fiziksel özellikler ve karakteristiklerin kriminal eğilimlerle ilgisi olup olmadığının araştırılması bu alana olan eğilimi artırmıştır. Bu araştırmalar sonucunda birçok ölçüm aleti üretilmiş ve birçok veri toplanmıştır.

Kesin sonuçlara ulaşılamasa da bireylerin fiziksel özelliklerinin ölçülmesi kabul görmüş ve polis tarafından kimlik tespitinde parmak izinin kullanılması uluslararası bir metodoloji olmuştur. Parmak izi, el geometrisi, avuç içi, yüz, iris, retina, ses, ıslak imza gibi biyometrik veriler, bir bireyi tanımlamak için teknolojiden de faydalanarak kullanılan temel biyometriklerdir.

Genellikle göz ile görülen insan bedenine ait bir parçasının fiziksel özelliklerinin ölçülerek elde edilen veriler fizyolojik özelikler olarak tanımlanmaktadır. Fizyolojik özelliklere yüz, iris, retina, el geometrisi, kulak şekli, parmak izi, avuç içi, cilt gözenekleri, kılcal damar yapısı ve toplardamar yapısını kapsamaktadır. İnsan bedeninin belirli bölümlerinin kimyasal yapı özelliklerinin ölçülüp değerlendirilmesi ile elde edilen veriler biyokimyasal özellikler olarak M 400 tanımlanmaktadır.

Vücut ısısı, vücut kokusu, kalp ritmi, DNA yapısı ve yüz ısısı biyokimyasal özelikler olarak ifade edilmektedir. İnsanın belirli bir fiziki davranışının ölçülüp değerlendirilmesi ile elde edilen özelliklere de davranışsal özellikler denilmektedir. Yürüme biçimi, konuşma sesi, imza, el yazısı ve tuş vuruşları/yazma ritmi gibi özelliklerde davranışsal özellikler olarak ifade edilmektedir.

Yaygın olarak kullanılan biyometrik sistemler; parmak izi, el geometrisi, yüz, iris, retina, ses, imza olarak sıralanabilir. Bunların dışında damar tanıma, el yazısı tanıma, yürüyüş tanıma, el ve damar tanıma, kulak biyometriğine göre kimlik tespiti, tuş vuruşu gibi daha pek çok çeşitli yöntem de biyometrik sistemler arasında yer almaktadır.

Sevgili bi’nevi okurları iris tanıma teknolojisini daha yakından anlayabilmek için size bir film önerim var. I Origins… Bakalım beğenecek misiniz?

Sağlıkla kalın

Uzman Diyetisyen Esra Şahin